Valentine.gr/The Greek Flowers Portal
 

flaglogo-gr.bmp (910 bytes)  

Unitedkingdom_sm.gif (528 bytes)  

Welcome To The Greek Flowers Portal

Home   Info   Contact   E-shop

   

Θέλετε να ενημερώνεστε καλύτερα από το Valentine; Γράψτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση παρακάτω και κάντε κλικ στο κουμπί:


 
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ...

 

  ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Valentine.gr  

Οικιακά και αστικά τοπία
για μια οικολογική κατοικία και γειτονιά
(Από τον Γιάννη Γερόπουλο)

Οι πληροφορίες αυτές δεν ενδιαφέρουν μόνο τους ειδικούς σχεδιαστές, χωροτάκτες, μηχανικούς κλπ. αλλά ενδιαφέρουν τον καθένα μας. Αφορμή για τη σύντομη αυτή αναφορά στάθηκε ένα κείμενο του αμερικανικού US Department of Energy (USDE). Τα στοιχεία που παρατίθενται ειδικά για τις βορειοαμερικανικές συνθήκες δεν παύουν να έχουν ενδεικτική σημασία για τη δική μας περιοχή. Η διαμόρφωση των οικιακών και αστικών τοπίων είναι ένα βήμα στην πορεία μας από μια ενεργοβόρο κοινότητα - όπου η λύση του ατομικού προβλήματος επιβαρύνει το συλλογικό οικολογικό πρόβλημα - προς μια οικολογικά αποδεκτή κοινότητα χαμηλών εισροών.

Μέρος Β΄: Τεχνητά ...φυσικά τοπία

Φανταστείτε αυτό: μια αυλή με πουλιά που κελαϊδούν σε μερικούς θάμνους, πίσω από ένα μεγάλο δέντρο. Κάπου υπάρχει ένα ξέφωτο με φτέρες, έναν βράχο και μια λιμνούλα με νούφαρα στην επιφάνεια. Ακούγεται το κάλεσμα ενός βατράχου. Ένα μονοπατάκι σκεπασμένο με φύλλα οδηγεί τα βήματά σας στο διπλανό δάσος. Χαμηλοί θάμνοι φυτρώνουν στα φωτεινά πλαϊνά των δέντρων και από εκεί αρχίζει ένα λιβαδάκι με αγριολούλουδα. Αυτός ο φυσικός παράδεισος θα μπορούσε να είναι η δική σας αυλή.

Η αρχιτεκτονική φυσικών τοπίων μπορεί να δώσει στο κτήμα ή την αυλή σας (ή ένα μέρος τους) την αίσθηση ενός φυσικού χώρου. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα εισβάλετε στο δάσος, θα ξελακκώσετε ό,τι υπάρχει εκεί και θα το μεταφέρετε στη γη σας όπως ήταν εκεί. Αυτό που χρειάζεται είναι να παρατηρήσετε τη φύση - εκείνο το τοπίο που σας ενδιαφέρει - και να μεταφέρετε ιδέες.

Η δύναμη της παρατήρησης

Πηγαίνετε στη φύση, στο τοπίο που σας αρέσει. Παρατηρείστε. Διακρίνετε τα στοιχεία που σάς ενδιαφέρουν. Τι κάνει το δάσος να είναι ένα δάσος, το λιβάδι ένα λιβάδι; Όταν ανακαλύψετε αυτό που κάνει το τοπίο μοναδικό, έχετε ήδη αρχίσει να σχεδιάζετε το τοπίο σας.

Παρατηρείστε με προσοχή γύρω σας. Πρώτα προσδιορίστε την τοπογραφία, την έκθεση και το έδαφος. Είναι η περιοχή επίπεδη, με κλίση ή λοφώδης; Βλέπει στην ανατολή ή τη δύση; Είναι στον ήλιο ή την σκιά και για πόσο διάστημα της μέρας; Υπάρχει υγρασία και πώς είναι το έδαφος; Είναι αμμώδες με καλή στράγγιση ή με στάσιμο νερό; Σκεφτείτε πόσο αυτές οι συνθήκες μοιάζουν με τα διάφορα επιμέρους τμήματα του δικού σας χώρου.

Δείτε πώς τα φυτά τοποθετούνται στο χώρο. Μεγάλα δέντρα σκιάζουν άλλα μικρότερα; Υπάρχει ποικιλία αειθαλών και φυλλοβόλων θάμνων, φτέρες, χλόη, αγριολούλουδα; Πώς ανθίζουν τα φυτά στη διάρκεια του χρόνου; Οι σχέσεις των φυτών μεταξύ τους χαρακτηρίζουν κάθε φυτοκοινωνία και δίνουν τη διακριτική εικόνα κάθε περιοχής. Αυτή την εικόνα θέλετε να μεταφέρετε στην αυλή ή το κτήμα σας.  

Προσδιορίστε τα είδη που επικρατούν. Αν για παράδειγμα απομακρύνατε τους πλατάνους, θα ήταν το τοπίο όπως είναι τώρα; Αν ο χλοοτάπητας δεν υπήρχε, θα άλλαζε η όψη της γης; Αυτά τα είδη έχουν ζωτική σημασία για την αναπαραγωγή της σκηνής. Προσδιορίστε επίσης άλλα είδη που είναι σε αφθονία και δίνουν ενδιαφέρον και ποικιλία στο τοπίο.

Πώς αυξάνονται τα φυτά; Άλλα μεγαλώνουν πολλά μαζί, άλλα διασκορπισμένα. Άλλα ζουν στη σκιά των δέντρων, άλλα στα ξέφωτα. Άλλα στα υγρά μέρη, άλλα στα ξερότερα σημεία. Κάνετε σημειώσεις και σχέδια, πάρτε φωτογραφίες.

Η επανάληψη των στοιχείων του χώρου - όπως οι καφετιοί κορμοί των δέντρων - ταυτοποιούν ένα τοπίο. Βλέπετε τους κορμούς και λέτε «δάσος». Σε ένα λιβάδι η μοναδικότητα προκύπτει από το συνεχές φόντο της χλόης με την απουσία δέντρων και θάμνων. Για να κάνετε ένα τοπίο αναγνωρίσιμο, πρέπει να τού δώσετε μια μοναδική όψη. Όμως ισορροπείστε την ομοιογένεια με την ποικιλομορφία. Στη φύση, το απρόσμενο είναι αυτό που μάς κινεί την προσοχή. Είναι ένα θαύμα μετά από μια στροφή στο δασικό μονοπάτι να πέφτεις πάνω σε μια συστάδα από μοναδικά αγριολούλουδα. Η φύση διαθέτει μια τεράστια ποικιλία μεγεθών, σχημάτων, υφών, χρωμάτων.

Σκεφτείτε τα σύνορα του χώρου σας. Όρια υπάρχουν τόσο στη φύση όσο και στα τεχνητά τοπία. Αφού ο δικός σας χώρος έχει όρια, μελετείστε τα όρια της φύσης. Φράχτες, κήποι, όχθες ρευμάτων κλπ. οριοθετούν χώρους ηλιοφώτιστους από χώρους με σκιά. Ένας φράχτης, μια σειρά δέντρων ή ένας τοίχος δίνουν αυτή την αίσθηση της αλλαγής στο κτήμα σας.

Ξεκλειδώστε τη φαντασία σας

Ανακαλύψτε το δυναμικό της αυλής σας, σκεφτείτε τις δραστηριότητες που θέλετε και πώς μπορούν να γίνουν.

Κρύψτε με βλάστηση κάτι που δεν θέλετε να φαίνεται. Προσθέστε έναν λαχανόκηπο. Προσθέστε ενδιαφέρον στην πρόσοψη του χώρου. Βάλτε μια ευχάριστη είσοδο. Ένα καθιστικό στη σκιά ενός δέντρου. Προσθέστε μια αποθηκούλα και έναν χώρο για το κομπόστ, για την αξιοποίηση των οργανικών υλικών της αυλής και της κουζίνας. Ομορφήνετε ένα φωτιστικό ή ένα γραμματοκιβώτιο. Δώστε μια ενδιαφέρουσα θέα από το παράθυρο του καθιστικού μέσα στο σπίτι.

Φύση ...με ελάχιστη φροντίδα

Καλύψτε το έδαφος με κομπόστ ή άλλη οργανική ύλη για τον έλεγχο της μη-επιθυμητής υποβλάστησης και τον περιορισμό της ανάγκης για πότισμα.

Στις σημαντικές κλίσεις, κάνετε πεζούλες ή φυτέψτε φυτά επιφανειακής κάλυψης.

Ένας αφρόντιστος κήπος θέλει πολλή δουλειά. Μην αμελείτε να κάνετε λίγη δουλειά και κάθε μέρα.

Μη βάζετε γρασίδι κάτω από δέντρα, αλλά φυτά που αγαπούν τη σκιά. Γενικά, αποφύγετε τύπους γρασιδιού (και γενικά φυτά) που απαιτούν πολύ νερό και φροντίδα.

Προτιμήστε φράχτες από φυσικά φυτά και όχι τεχνητούς φράχτες που θέλουν συχνό κλάδεμα.

Διαλέξτε φυτά που ξέρετε ότι αναπτύσσονται καλά στην περιοχή σας, ανθεκτικά σε ασθένειες και παράσιτα.

Ο δικός σας παράδεισος

Όταν σχεδιάζετε έναν φυσικό κήπο, αυτό που δεν κάνετε είναι να προσπαθείτε να αντιγράψετε μια συγκεκριμένη φυσική σκηνή. Αυτό που θέλετε να κάνετε είναι να αναπαράγετε την αίσθηση ενός αγαπημένου μέρους.

Παρατηρείστε το χώρο σας. Ήλιος, σκιά, έδαφος, υγρασία και έκθεση (προσανατολισμός) θα προσδιορίσουν τα επιμέρους τοπία και τα φυτά που θα μεγαλώσουν εκεί. Παρατηρείστε την κίνηση του ήλιου και ανάλογα με τις εποχές. Δείτε ποια σημεία κρατούν νερό μετά από μια βροχή. Εδάφη μετά από τους χωματισμούς από το κτίσιμο ενός σπιτιού δεν είναι ίδια με το φυσικό έδαφος (το χώμα αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μονοπάτια).

Οργανώστε τους χώρους σας. Ένα στενό μονοπάτι αφήνει τα φυτά να βουρτσίζουν τα παπούτσια σας καθώς βαδίζετε, χαρίζοντας το άρωμά τους και μια αίσθηση άμεσης επαφής με το τοπίο. Δώστε την αίσθηση του βάθους διαστρωματώνοντας τη βλάστηση πλάι στο μονοπάτι, βάζοντας τα χαμηλά φυτά κοντά, τους θάμνους μακρύτερα και τα δέντρα στο βάθος. Κάντε ένα ξέφωτο έτσι που ένα δέντρο που δεν είναι δικό σας να δείχνει και αυτό μέρος του τοπίου. Τοποθετείστε τα φυτά όπως είναι στη φύση, ανάλογα με τις ιδιότητες και τις ανάγκες τους. Η τυχαιότητα είναι ο κανόνας, χωρίς να παραγνωρίζεται ότι τα φυτά έχουν γενικά την τάση να μεγαλώνουν σε ομάδες αλλά όχι ομοιόμορφα ή μοναχικά.

Προτιμήστε φυτά της περιοχής σας, βασίστε τις επιλογές σας στη φυσική χλωρίδα του τόπου που ζείτε και του τοπίου που σάς αρέσει. Εναρμονίστε μεγέθη, μορφές, υφές, χρώματα. Το φύλλωμα έχει μεγαλύτερη σημασία από τα λουλούδια, επειδή έχει σημασία για μεγαλύτερο διάστημα (στα αειθαλή όλο το χρόνο).

Ο κήπος σας θα αλλάζει με τα χρόνια. Αλλάζουν οι συνθήκες, αλλάζει και η σύνθεση. Τα μεγάλα δέντρα θα δίνουν περισσότερη σκιά. Ένα νεκρό δέντρο θα δώσει ένα ξέφωτο. Τα φυτά αυξάνονται και θέλουν χώρο. Νέα βλαστάρια ξεφυτρώνουν τυχαία. Η φύση πάντοτε εργάζεται. Απολαύστε τη και δεχτείτε τις ευκαιρίες που προσφέρει.

Επιλογή και φύτευση δέντρων και θάμνων

Υπάρχουν σε όλα τα σχήματα και μεγέθη. Ζουν πολλά χρόνια και με τον καιρό μπορούν να γίνουν πιο ελκυστικά και λειτουργικά. Όμως μερικές φορές ο κακός σχεδιασμός φέρνει προβλήματα! Πριν φυτέψετε, μελετήστε τη θέση τους και μην ξεχνάτε ότι πρέπει να χρειάζονται την ελάχιστη φροντίδα.

Σχήμα και χρώμα

Τα σχήματα των δέντρων διαφέρουν πολύ μεταξύ τους - σκεφτείτε μια βελανιδιά και μια ερυθρελάτη! Η πυκνότητα των φύλλων ή των βελονών ενός δέντρου είναι ένα σημαντικό στοιχείο. Πυκνά αειθαλή όπως το έλατο κάνουν εξαίρετους ανεμοφράχτες για τον χειμώνα. Αν θέλετε μόνο να εμποδίσετε τους καλοκαιρινούς ανέμους, διαλέξτε ένα δέντρο ή μεγάλο θάμνο με ανοιχτά κλαδιά και φύλλα. Αυτά τα δέντρα είναι επίσης καλά για να φιλτράρουν τον πρωινό ήλιο καθώς βγαίνει από τα ανατολικά, ενώ τα πυκνότερα δέντρα είναι καλύτερα για να σταματούν τον σκληρό απογευματινό καλοκαιρινό ήλιο. Μερικά δέντρα έχουν θαυμάσια χρώματα στη διάρκεια του έτους, κυρίως το φθινόπωρο.

Η αύξηση

Πρέπει να φυτέψετε ταχυαυξή ή βραδυαυξή δέντρα; Παρότι ένα βραδυαυξές δέντρο μπορεί να θέλει πολλά χρόνια μέχρι να σκιάσει τη στέγη σας, θα ζήσει ωστόσο περισσότερα χρόνια. Επίσης τα βραδυαυξή συχνά έχουν βαθύτερες ρίζες και δυνατότερα κλαδιά και σπάζουν πιο δύσκολα από ανεμοθύελλες ή φορτία χιονιού. Επίσης είναι πιο ανθεκτικά στην ξηρασία από τα ταχυαυξή. Λάβετε υπόψη σας το ρυθμό αύξησης, τη δύναμη και το σπάσιμο των κλαδιών όταν βάζετε δέντρα πλάι σε διαδρόμους και κατασκευές.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός δέντρου έχουν σημασία. Παραδείγματα: μια μαύρη μουριά δεν είναι κατάλληλη για ένα καλοκαιρινό καθιστικό επειδή τα μούρα έχουν την ιδιότητα να λερώνουν. Μια λευκή λεύκα αφήνει την άνοιξη πολύ «χνούδι» που ίσως είναι ενοχλητικό.  Ένα οπωροφόρο δέντρο χαρίζει και τα φρούτα του. Φυτά όπως ο σαμπούκος δίνουν υλικά με φαρμακευτική αξία. Μια φλαμουριά είναι πολύτιμη για τις μέλισσες και δίνει υλικό για ένα θαυμάσιο αφέψημα. Μερικοί ευκάλυπτοι και ο βασιλικός απωθούν τα κουνούπια.

Υπάρχουν μερικά δέντρα που στη φάση της ωριμότητάς τους έχουν ριζικό σύστημα που σπάζει πεζοδρόμια, πλακόστρωτα, θεμέλια και υπόγεια δίκτυα. Ένα τέτοιο δέντρο είναι ο πλάτανος. Επειδή είναι υδρόφιλος, στην περίπτωση που υπάρχει ένα σώμα νερού έξω από την αυλή σας, ανάμεσα στο δέντρο αυτό και στο νερό δεν πρέπει να υπάρχει ένα θεμέλιο, επειδή το ριζικό σύστημα θα αναπτυχθεί προς την κατεύθυνση εκείνη. Όσο μικρότερη είναι η αυλή σας, τόσο περισσότερο πρέπει να λάβετε υπόψη σας την επιλογή ενός δέντρου με μικρό ριζικό σύστημα.

Επιλογή φυτών, τελικό σχέδιο και προμήθεια

Υπάρχουν αρχιτέκτονες τοπίου που μπορούν να σας βοηθήσουν στην επιλογή και την τοποθέτηση δέντρων, θάμνων και χλόης. Μοιραστείτε τις ιδέες σας με κάποιον που γνωρίζει περισσότερα. Από τη στιγμή που αποφασίσετε τις χρήσεις και τους χώρους όπου η φύτευση είναι δυνατή, ένας καλός ειδικός που γνωρίζει τι φυτά μπορούν να μεγαλώσουν στην περιοχή σας θα σάς βοηθήσει να πάρετε αποφάσεις.

Στη φύτευση δέντρων, θάμνων και φραχτών, αποφασίστε τον διαθέσιμο χώρο με βάση το ώριμο μέγεθος. Για τα φυτά κοντά στο σπίτι, δώστε έναν χώρο το λιγότερο 30 εκατοστών μεταξύ του ώριμου μεγέθους και του τοίχου. Έτσι θα αποφύγετε το έντονο κλάδεμα ή μια πιθανή μελλοντική ζημιά στον τοίχο του σπιτιού.

Μετά από την χωροθέτηση των δέντρων και τη συμβουλή του ειδικού, γυρίστε στο σχέδιό σας και προσθέστε τις νέες πληροφορίες για τα είδη, τα σχήματα και τα μεγέθη των ώριμων φυτών. Έτσι θα διαμορφώσετε μια τελική εικόνα για το πως όλα αυτά θα δουλέψουν μαζί βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Απορρίψτε τα φυτά που έχουν μειονεκτήματα. Εξετάστε τον φλοιό, τα κλαδιά και τις ρίζες. Οι φυτωριούχοι στην Ελλάδα έχουν την κακή συνήθεια να κόβουν την κορυφή και τις μακριές ρίζες (τους ενδιαφέρει μάλλον η δική τους ευκολία στον χειρισμό και όχι η υγεία του δέντρου). Απορρίψτε φυτά με πληγές, ασθένειες, καρκινώματα, έντομα, αυγά εντόμων κλπ. Τα φυτά που είναι ιθαγενή στην περιοχή σας, βρείτε τα απευθείας από τη φύση. Βρείτε φυτά που έχουν φυτρώσει μόνα τους από σπόρο ή παραβλάστημα και προσέξτε να πάρετε μαζί όσο περισσότερο από το ριζικό σύστημα μπορείτε. Κάνετε τις φυτεύσεις χειμώνα και μέχρι να φυτέψετε τα φυτά, φροντίστε να κρατηθούν στον ίσκιο, πάντως με το ριζικό σύστημα οπωσδήποτε υγρό.

Περιοδικό "Νέα Σελήνη"
Επιμέλεια - Επεξεργασία: Γιάννης Γερόπουλος, Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος

http://www.oikoen.gr/selides/landscape.htm

 

 

  ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

 

Περιβάλλον
Κρύσταλλοι εξοικονόμησης νερού. Εναλλακτικό πότισμα
Omphalodes runemarkii - Nέο αγριολούλουδο στην Πελοπόννησο
Έρημοι και Ερημοποίηση
Νιτρορύπανση
«Κάπου υπάρχει... Παράδεισος!»
Η οργανική λίπανση και η γρίπη των πτηνών
Ο «Μεθοριακός Σταθμός» της Ήμερης Βελανιδιάς
Φυτοαποκατάσταση
Βιολογική καταπολέμηση
Από τη Φρανκφούρτη με ...αγάπη
Phoenix theophrastii προσδιορίστηκε στην Επίδαυρο
Οι κήποι της Πόλης
Κεράσματα του Αιγαίου
Βολλέμια- Wollemia nobilis
Κομποστοποίηση
Η Αθήνα Ανθίζει!
Η Ανθοκομική Έκθεση Κηφισίας
Εποχιακές αλλεργίες
Χρηματοδότηση διάσωσης φοινικοειδών
Ο Φοίνικας του Θεόφραστου (Phoenix theophrastii)
Survivor - Η αληθινή ιστορία
Επί...χλοοτάπητος
Οικολογική διαχείριση Πρασίνου
Διαχείριση απορριμμάτων και λιπασματοποίηση
Σχολικός Κήπος: Η πύλη προς το καλύτερο πράσινο
Τσίκας: Από την εποχή των...δεινοσαύρων ως σήμερα
Τα φυτά των αρχαίων αγώνων
Ο Εθνικός Κήπος- Μια όαση στο κέντρο της Αθήνας
Το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο
Αλκυόνη και αλκυονίδες μέρες
Τα χρώματα της φύσης
Οι γήινοι παράδεισοι της Ελλάδας. Το δίκτυο των Εθνικών δρυμών της χώρας
Οικιακά και αστικά τοπία (Μέρος α)
Οικιακά και αστικά τοπία (Μέρος β)
Φυτικά ρεκόρ
Λαθροθηρία και λαθρεμπόριο φυτών
Το Βέρμιο και τα αγριολούλουδά του
Η σφαγή των μελισσών
Τα τροπικά φυτά της Ρόδου
Ο πειρασμός της παπάγιας
Η Χλωρίδα της Κύπρου
Το γιγάντιο νούφαρο του Αμαζονίου
Καμουφλάζ. Η τέχνη της φύσης
Η γύρη και τα έντομα
The Chelsea Flower Show - Η μεγαλύτερη ανθοκομική έκθεση του κόσμου
Η παπαρούνα και το χαμομήλι
Ο Κήπος της Εδέμ. Το σχέδιο Εδέμ της Κορνουάλης
Metroxylon sagu - Ο Φοίνικας Sago, πολύτιμη πηγή ζωής
Τα ψηλότερα χριστουγεννιάτικα δέντρα
Η περιβαλλοντολογική επιβάρυνση από τα Χριστουγεννιάτικα Δέντρα
Το αρχαιότερο λουλούδι του κόσμου βρέθηκε στην Κίνα
Σύμβαση για τη Βιολογική Ποικιλότητα

 

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ...


 

Μανιτάρια

Valentine.gr/The Greek Flowers Portal
....

Home | Information | Advertise | Contact Us | Greek Version | English Version